Waarom een lamp blijft knipperen
Je doet het licht uit, loopt de kamer uit en ziet het dan: de lamp knippert af en toe of geeft een heel zwak gloedje. Dat voelt niet logisch, want uit is toch uit? Toch komt dit veel vaker voor dan je denkt, vooral bij ledlampen.
Het verschijnsel is meestal niet gevaarlijk, maar het kan wel irritant zijn en energie verspillen. Gelukkig is de oorzaak vaak eenvoudig uit te leggen en in veel gevallen ook zelf op te lossen.
Hoe een schakelaar en lamp samenwerken
De rol van de schakelaar
In een ideale wereld onderbreekt een schakelaar de stroom volledig. Er gaat dan geen enkel beetje elektriciteit meer naar de lamp. In de praktijk loopt er in sommige installaties toch nog een kleine lekstroom langs de lamp, zelfs als de schakelaar op uit staat.
Bij oude gloeilampen merkte je dat nauwelijks, omdat die pas licht gaven bij relatief veel stroom. Ledlampen werken anders: ze zijn veel gevoeliger en kunnen soms al op een minieme hoeveelheid spanning reageren met een flits of zachte gloed.
Waarom vooral ledlampen knipperen
Een ledlamp heeft elektronica in de fitting. Die elektronica zet de wisselspanning uit het stopcontact om naar een vorm van stroom waar de ledjes goed op werken. Als er steeds heel kleine beetjes stroom binnenkomen, kan die elektronica zich langzaam opladen en daarna kort ontladen. Dat zie jij als een korte flits of knipper.
Veelvoorkomende oorzaken van knipperen
Verlichte schakelaars
Een bekende oorzaak is een schakelaar met ingebouwd lampje, zodat je hem in het donker kunt vinden. Dat kleine lampje heeft ook stroom nodig en haalt die soms via de lamp. Het stroompje is heel klein, maar voor een gevoelige ledlamp kan het genoeg zijn om soms op te lichten.
Bij gloeilampen viel dit nauwelijks op, bij moderne ledlampen ineens wel. Vervang je de schakelaar door een model zonder lampje, dan is het probleem vaak direct opgelost.
Capaciteit in de bekabeling
In een lichtgroep lopen draden vaak dicht langs elkaar. Daardoor kan er als het ware een mini-condensator ontstaan: er wordt een minieme elektrische lading tussen de draden uitgewisseld. Ook dat kan led-elektronica net genoeg prikkelen om af en toe een knipper te geven.
Ongevoelige of goedkope drivers
Niet elke ledlamp is even goed ontworpen. Goedkope lampen hebben soms eenvoudige elektronica, die slecht omgaat met kleine lekstromen. Bij een wat duurdere lamp zie je soms dat hetzelfde probleem helemaal niet meer optreedt, terwijl de bedrading en de schakelaar hetzelfde blijven.
Wat je zelf kunt doen
Eenvoudige praktische oplossingen
Je kunt een paar dingen proberen. Begin met de lamp vervangen door een exemplaar van een ander merk en kijk of het knipperen verdwijnt. Werkt dat niet, dan kun je de schakelaar laten vervangen door eentje zonder indicatielampje. Is er een dimmer aanwezig, dan helpt het soms om die te vervangen door een model dat expliciet geschikt is voor led.
Blijft het probleem bestaan of voel je je onzeker over je elektrische installatie, dan is het verstandig een elektricien te laten meekijken. Zo blijft het niet alleen comfortabel, maar ook veilig in huis.
