De bijzondere geur van regen
Iedereen kent het: je loopt buiten en nog voordat de eerste druppels vallen, ruik je dat het gaat regenen. Soms is die geur heerlijk fris, soms juist muf of zelfs vies. Maar hoe kan dat eigenlijk? De geur van regen is een alledaags verschijnsel, maar de uitleg erachter is verrassend interessant en goed te begrijpen zonder ingewikkelde termen.
Wat is petrichor precies
De frisse geur die veel mensen zo lekker vinden na een droge periode met een eerste regenbui, heet petrichor. Deze naam is bedacht door wetenschappers en komt uit het Grieks. Simpel gezegd is petrichor de geur die ontstaat wanneer regen valt op droge grond.
In droge periodes laten planten allerlei olieachtige stoffen los in de bodem. Ook in de grond zelf zitten natuurlijke stoffen die langzaam vrijkomen. Als het dan eindelijk regent, slaan de druppels op de grond en komen er minieme luchtbelletjes vrij die deze stoffen meenemen de lucht in. Jouw neus vangt dat op als die typische, aangename regenlucht.
Waarom ruikt het sterker na droge periodes
Hoe droger en stoffiger het is geweest, hoe meer van die stoffen zich kunnen ophopen in de bodem en op oppervlakken zoals stoeptegels en muren. De eerste regenbui werkt dan als een soort knop die alles in één keer loslaat. Daarom valt je geur van regen vaak extra op na een lange periode van mooi weer.
De rol van bacteriën in de regenlucht
Niet alleen planten spelen een rol, ook piepkleine bodembacteriën doen mee. Een bekende groep zijn de actinobacteriën in de grond. Zij maken een stof aan die geosmine heet. Die geosmine heeft een heel herkenbare, aardse geur. Veel mensen omschrijven het als de geur van natte aarde of een pas omgespitte tuin.
Wanneer regendruppels de bodem raken, komt geosmine los en verspreidt zich door de lucht. Je ruikt dan een combinatie van petrichor en die aardse geosminegeur. Dat samen zorgt voor de typische geur van een zomerse regenbui.
Waarom regen soms vies of muf ruikt
Toch ruikt regen niet altijd lekker. In de stad of in industriële gebieden kan regen juist een vieze, muffe of zelfs chemische geur veroorzaken. Dat komt doordat regen ook stoffen losmaakt die níet natuurlijk zijn. Denk aan uitlaatgassen, stof van verkeer, resten van rubber, sigarettenrook of andere vervuiling op straat en gebouwen.
Als regen op dit soort oppervlakken neerkomt, kunnen die vervuilende stoffen in kleine druppeltjes de lucht in worden geslingerd. Je neus neemt dat waar als een onaangename lucht. De regen zelf stinkt niet, maar wat hij losmaakt wel.
Regen in de natuur versus regen in de stad
In een bos of natuurgebied ruikt regen vaak veel frisser. Daar komen de geuren vooral van planten, natte bladeren, bomen en gezonde bodem vol leven. In de stad zijn het vaker stenen, asfalt en uitlaatgassen die de boventoon voeren. Daarom kun je op vakantie in de bergen of in een bosgebied denken: regen ruikt hier zóveel beter dan thuis.
Waarom sommige mensen regen heerlijk vinden ruiken
De geur van regen roept bij veel mensen herinneringen en gevoelens op. Voor sommigen is het de geur van vakantie, spelen buiten als kind of een verfrissend einde aan een hete dag. Je hersenen koppelen geuren aan herinneringen en emoties. Daardoor kun je regenlucht automatisch als prettig of juist onprettig ervaren, afhankelijk van wat je ermee associeert.
De volgende keer dat je die typische geur van regen ruikt, weet je dus dat je eigenlijk een mengsel van plantenstoffen, bacteriële geuren en omgevingsinvloeden opsnuift. Een alledaags moment, maar met een verrassend boeiend verhaal erachter.
