De bijzondere geur na een regenbui
Iedereen kent het: je doet het raam open na een regenbui en er komt een frisse, bijna geruststellende geur naar binnen. Veel mensen noemen dit de geur van regen, maar eigenlijk ruik je iets heel anders. Deze geur heeft zelfs een naam: petrichor. Het klinkt ingewikkeld, maar het verschijnsel is verrassend eenvoudig uit te leggen.
Wat is petrichor precies
Petrichor is de naam voor de typische geur die je ruikt wanneer het na een droge periode begint te regenen. De term komt uit het Grieks en betekent zoiets als het bloed van de goden, een poëtische manier om te zeggen dat het om een bijzondere, bijna magische geur gaat. Toch is er niets bovennatuurlijks aan: het is gewoon natuurkunde en scheikunde in het klein.
Olie op stenen en aarde
In droge periodes produceren planten oliën die op de grond, stenen en stoepen blijven liggen. Deze oliën hechten zich aan stof en kleine deeltjes in de bodem. Je ruikt ze niet, omdat ze netjes vastzitten. Zodra de eerste regendruppels vallen, komen die deeltjes los en kunnen ze zich verspreiden in de lucht.
Hoe regendruppels geur de lucht in schieten
Als een regendruppel op de grond valt, slaat hij eigenlijk als een minuscuul waterbommetje uit elkaar. Bij die botsing ontstaan hele kleine belletjes die van de grond weer omhoog schieten. In die belletjes zitten de geurstoffen die eerder vastzaten aan de aarde en stenen. Wanneer de belletjes boven het oppervlak knappen, komen de geurmoleculen vrij in de lucht en kunnen wij ze ruiken.
De rol van bacteriën in de grond
Naast de oliën van planten spelen ook bacteriën in de bodem een rol. Een bepaalde groep bacteriën, actinobacteriën, maakt een stof aan die geosmine heet. Deze stof heeft een aardse, enigszins muffe maar toch frisse geur. Geosmine komt vrij wanneer de bodem wordt verstoord, bijvoorbeeld door regen, ploegen of graven in de tuin.
Waarom je geur soms sterker is in de stad
Veel mensen merken dat de geur na regen in de stad anders of sterker kan zijn dan op het platteland. Dat komt doordat in steden meer beton, asfalt en stenen liggen. Op al die oppervlakken kunnen oliën, stof en uitlaatdeeltjes zich ophopen tijdens droge dagen. Als het dan gaat regenen, komen al deze deeltjes tegelijk los. Je ruikt dus een mengsel van natuurlijke stoffen en resten uit het stadsleven.
Waarom regen voor veel mensen rustgevend ruikt
De geur van regen roept bij veel mensen een gevoel van ontspanning op. Een deel daarvan is praktisch: na een hete of benauwde periode brengt regen verkoeling en schonere lucht. Maar er speelt waarschijnlijk ook gewenning en herinnering mee. Als kind speelde je misschien buiten in de regen of bleef je binnen terwijl je de druppels hoorde tikken. Die herinneringen koppelen je hersenen onbewust aan de geur van regen, waardoor je je er prettig bij voelt.
De volgende keer dat je die typische geur na een bui opmerkt, weet je dus wat je echt ruikt: plantenoliën, bodembacteriën en minuscule belletjes die door regendruppels de lucht in zijn geslingerd. Een alledaags wondertje dat je neus gratis mee krijgt.
