De basis van interbancaire overboekingen
Het is een alledaagse situatie: je hebt snel geld overgemaakt naar een vriend, of je hebt een rekening betaald, maar je ziet dat het bedrag nog niet is aangekomen. Vroeger, in de tijd van fysieke transacties, kon dit dagen duren. Tegenwoordig, in het digitale tijdperk, verwachten we onmiddellijke resultaten. Toch zijn er nog steeds mechanismen die bepalen hoe snel geld daadwerkelijk van de ene bank naar de andere verhuist.
De tijd die een overboeking nodig heeft, is afhankelijk van een paar cruciale factoren. De belangrijkste hiervan is of de banken die deelnemen aan de transactie gebruikmaken van hetzelfde betalingssysteem en op welk tijdstip de overboeking wordt ingediend. Binnen Nederland en de rest van de SEPA-zone (Single Euro Payments Area) gelden strikte regels voor de verwerkingstijden.
De rol van SEPA en de verwerkingstermijnen
De meeste overboekingen binnen Europa, en dus ook binnen Nederland, vallen onder de SEPA-standaard. Volgens deze regels moet een bank het overgemaakte bedrag uiterlijk aan het einde van de eerstvolgende werkdag op de rekening van de ontvanger hebben bijgeschreven. Dit betekent dat als je op maandag een overboeking doet, deze uiterlijk dinsdagavond beschikbaar moet zijn. Dit geldt echter alleen als de overboeking vóór de cut-off tijd van je bank is ingediend.
Wanneer geldt de werkdagregel niet?
Feitelijk zijn zaterdagen, zondagen en officiële feestdagen geen werkdagen voor het betalingsverkeer. Als je op vrijdagavond geld overmaakt, begint de verwerkingstermijn pas op maandag. De overboeking kan dan pas uiterlijk dinsdag worden bijgeschreven. Dit verklaart waarom overboekingen in het weekend vaak langzamer lijken te zijn.
Instant payments: de nieuwe norm
Gelukkig is er een revolutionaire ontwikkeling in gang gezet: instant payments. Veel grote Nederlandse en Europese banken ondersteunen deze dienst nu volledig. Een instant payment zorgt ervoor dat het geld binnen enkele seconden – 24 uur per dag, 7 dagen per week, het hele jaar door – op de rekening van de ontvanger staat, ongeacht de bank. Als zowel de verzendende bank als de ontvangende bank de mogelijkheid voor instant payments aanbiedt, is de overboeking vrijwel onmiddellijk voltooid.
Het is altijd verstandig om te controleren of jouw bank en de bank van de ontvanger instant payments ondersteunen. Hoewel het de standaard aan het worden is, zijn er nog uitzonderingen, bijvoorbeeld bij heel grote bedragen of bij overboekingen naar landen buiten de SEPA-zone.
Wat als de overboeking vertraagd is?
Als een overboeking langer duurt dan de wettelijke SEPA-norm van één werkdag (en het betreft geen weekend of feestdag), dan is er mogelijk iets misgegaan. Controleer eerst de gegevens van de ontvanger nauwkeurig, inclusief het IBAN-nummer. Een typfout kan ervoor zorgen dat het geld vastloopt in het systeem of onbedoeld wordt teruggestort.
Controleer de cut-off tijd
Elke bank heeft een ‘cut-off time’ voor reguliere SEPA-transacties. Als je de betaling na dit tijdstip indient, wordt deze pas op de volgende werkdag verwerkt, waardoor de totale verwerkingstijd met 24 uur toeneemt. Als alles correct lijkt en de termijn is overschreden, neem dan contact op met je eigen bank. Zij kunnen de status van de transactie nakijken en waar nodig actie ondernemen om het geld alsnog zo snel mogelijk op de juiste bestemming te krijgen. Geduld is vaak een schone zaak bij financiële systemen, maar binnen de SEPA-regels mag vertraging niet te lang duren.